Giải đua xe Tour de France còn có tên gọi khác là gì?
Giải đua xe đạp Tour de France là một trong những sự kiện đua xe đạp danh tiếng và lâu dài nhất trên toàn cầu. Bạn có biết rằng giải đua này còn được gọi là gì không? Hãy đồng hành cùng Xe đạp Nghĩa Hải để khám phá thêm chi tiết về giải đua Tour de France trong bài viết này nhé!
Giải đua xe Tour de France còn có tên gọi khác là gì?
Tour de France, hay còn được gọi là Grande Boucle hoặc đơn giản là Le Tour, thường được dịch là Vòng quanh nước Pháp hoặc Vòng đua nước Pháp, là một trong những giải đua xe đạp lâu đời và nổi tiếng nhất trên toàn thế giới. Tổ chức hàng năm từ năm 1903 (trừ những năm thời kỳ Chiến tranh thế giới thứ nhất và thứ hai), giải đua thường kéo dài trong vòng 23 ngày vào tháng 7. Các vận động viên đua xe phải vượt qua 21 chặng đua đi qua nước Pháp, đôi khi đi qua các quốc gia lân cận, trải qua nhiều địa hình khác nhau với tổng chiều dài lộ trình là 3.383 km. Chặng đua kết thúc tại đại lộ Champs-Élysées.
Từ năm 1984, một sự kiện tương tự dành cho nữ được tổ chức với tên là Tour de France nữ (Grande Boucle Féminie Internationale), có các chặng đua ngắn hơn nhưng vẫn đầy cạnh tranh và hấp dẫn.
Đường đua của giải đua xe Tour de France
Tour de France thường được coi là cuộc đua xe đạp khó nhất trên thế giới, mặc dù thực tế địa hình của nó không đòi hỏi nhiều hơn so với hai cuộc đua vòng quanh quốc gia khác: Giro d’Italia (Vòng đua nước Ý) và Vuelta a España (Vòng đua Tây Ban Nha). Tuy nhiên, chính các tay đua đã làm cho Tour de France trở nên khó khăn hơn, với tốc độ cao, đường đua cứng cáp và không có sự nhượng bộ nhiều hơn so với các cuộc đua khác.
Cuộc đua bắt đầu từ năm 1967 với phần gọi là prologue (khởi đầu), một đua cá nhân theo thời gian (khoảng 5 đến 10 km). Trong 20 chặng đua tiếp theo, sau mỗi chặng thường có 1 đến 2 ngày nghỉ, và quỹ đạo của cuộc đua luân phiên chạy theo chiều kim đồng hồ và ngược lại qua khắp nước Pháp. Sau vụ việc nổi tiếng về việc sử dụng chất kích thích (doping) vào năm 1998, tổng chiều dài của cuộc đua đã giảm xuống khoảng 3.500 km. Đường đua và các địa điểm của từng chặng đua thay đổi hằng năm, chỉ có đại lộ Champs Élysées ở Paris, là điểm kết thúc của Tour de France kể từ năm 1975, là điểm không thay đổi. Một số đèo núi cao cũng thường được bao gồm vào đường đua, thay đổi mỗi năm.
Các ngày đầu tiên của Tour de France thường mang đặc điểm của các chặng đường phẳng ở miền bắc nước Pháp, là nơi lý tưởng cho các cuộc đua tốc độ nhanh, trước khi cuộc đua chính được quyết định trên các đoạn đường núi cao của Pyrenees và Alps. Ngoài ra, Tour de France cũng bao gồm các chặng đua tính giờ cá nhân hai lần và từ năm 2000, thêm vào đó là đua tính giờ thời gian đồng đội.
Ngay từ thời kỳ đầu, đường đua đã vượt qua biên giới nước Pháp trong vài chặng đua riêng lẻ. Từ năm 1954, địa điểm xuất phát đã được tổ chức ở các nước lân cận mà không có một quy luật cụ thể (bao gồm Đức, Tây Ban Nha, Ý, các nước Benelux như Bỉ, Hà Lan, Luxembourg, Thụy Sĩ, Anh, và Ireland). Mặc dù kế hoạch tổ chức xuất phát từ New York hoặc từ các quốc gia nằm ngoài châu Âu đã được đề xuất từ lâu, nhưng cho đến nay chưa được thực hiện do các vấn đề vận chuyển phức tạp.
Bên cạnh các cuộc đua thời gian, kết quả tổng kết của Tour de France mỗi năm thường được xác định chủ yếu trên các dãy núi cao. Một số đèo và ngọn núi thường trở thành huyền thoại qua thời gian và thường được bao gồm trong lịch trình của Tour de France.
Ba núi cao quan trọng trong Tour de France gồm Col du Tourmalet (2.114 m, Pyrénées), đèo cao đầu tiên được thêm vào chương trình vào năm 1910; Col du Galibier (2.645 m, Alpes), được thêm vào một năm sau đó; và Mont Ventoux (1.909 m, Provence), được đua lần đầu tiên vào năm 1951 và trở nên nổi tiếng với sự kiện đau buồn của Tom Simpson vào năm 1967.
Ngoài ra, đỉnh núi L’Alpe d’Huez, với 21 khúc cua dẫn lên độ cao 1.850 m, đã trở thành một trong những địa điểm quan trọng của Tour de France kể từ khi lần đầu tiên được đua vào năm 1952, là đích đến trên núi đầu tiên trong lịch sử của cuộc đua.
Các đội tuyển tham dự
Từ năm 1930 đến năm 1961, các đội đua quốc gia tham gia Tour de France, nhưng từ thời điểm này, các đội đua của các công ty đã thay đổi bộ mặt của cuộc đua. Hiện nay, mỗi năm có khoảng 20 đến 22 đội chuyên nghiệp, mỗi đội có 9 tay đua được mời tham gia Tour de France. Phần lớn các đội đến từ Pháp, Ý, và Tây Ban Nha, cùng với một số đội từ Bỉ, Hà Lan, Đức, Đan Mạch, Thụy Sĩ và Mỹ. Vận động viên từ những quốc gia này chiếm đa số trong số các tay đua tham gia cuộc đua. Một số tay đua chuyên nghiệp đến từ Trung Âu và Đông Âu, cũng như từ Scandinavia, Colombia, Úc và Nam Phi.
Người Hà Lan Joop Zoetemelk tham dự Tour de France nhiều nhất với 16 lần, trong đó có 7 lần đứng đầu (vô địch năm 1980). Hai người Bỉ tham dự 15 lần là Guy Nulens (với kết quả tốt nhất là thứ 22) và Lucien van Impe (vô địch năm 1976). Người Đức Udo Bölts giữ kỷ lục của Đức với 12 lần tham dự.
Tổ chức nào sáng lập ra giải đua xe Tour de France?
Tour de France được thiết lập bởi tờ báo thể thao L’Auto với mục đích tăng số lượng bản in. Tổng biên tập và giám đốc cuộc đua là Henri Desgrange, người giữ chức vụ đến năm 1939. Trong vai trò này, ông chịu trách nhiệm cho tất cả quy trình tổ chức của cuộc đua. Nhằm tăng sự hấp dẫn cho giải đua, Desgrande đưa ra chiếc áo vàng vào năm 1919 và điểm leo núi vào năm 1933. Năm 1930, ông đề xuất việc thành lập các đội xe quảng cáo, một ý tưởng vẫn tồn tại cho đến ngày nay, chạy trước các đội đua và phân phối quảng cáo cho khán giả. Desgrange đào tạo nhà báo Jacques Goddet để làm người kế thừa ông, giữ chức vụ tổng biên tập và giám đốc Tour de France từ 1936 đến 1986.
Sau khi nước Pháp giải phóng vào năm 1944, tờ L’Auto ngưng hoạt động, nhưng hai năm sau đó, Goddet sáng lập tờ báo thể thao mới L’Equipe và tiếp tục tổ chức Tour de France. Năm 1965, L’Equipe bị nhóm nhà xuất bản Amaury mua lại, và Goddet, giữ chức vụ giám đốc, thấy sự kiểm soát tăng lên, và một giám đốc kinh tế được bổ nhiệm để chia sẻ trách nhiệm. So với người tiền nhiệm, Goddet mở cửa cho việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, ví dụ như việc cho phép sử dụng xe đạp có bộ số ngay trong năm đầu tiên làm giám đốc vào năm 1937.
Sau thời gian dài, vào năm 1989, Jean-Marie Leblanc, cũng là một thành viên của giới báo chí, lần đầu tiên giữ chức vụ giám đốc của Tour de France. Trong bối cảnh này, tổ chức cuộc đua được giao cho Amaury Sport Organisation (ASO). Mặc dù chủ tịch của ASO chính thức giữ quyền kiểm soát cuộc đua, nhưng quyết định chi tiết vẫn thuộc về Leblanc. Dưới sự lãnh đạo của ông, quá trình thương mại hóa Tour de France đã đạt đến một đỉnh điểm chuyên nghiệp mới. Leblanc đã chứng minh vai trò lớn trong việc đưa giải đua này trở thành một sự kiện thể thao hàng đầu và tạo ra cơ hội kinh doanh và quảng cáo đáng kể.
Tiền thưởng của giải đua
Ngay từ khi ra đời, Tour de France đã thiết lập hệ thống tiền thưởng cho các cua rơ chuyên nghiệp, với người đoạt giải nhất được trao 20.000 Francs. Từ thời điểm đó, số tiền thưởng liên tục tăng lên. Trong Tour de France năm 2004, tổng cộng 3 triệu Euro đã được trao tặng, trong đó có 400.000 Euro dành cho người chiến thắng tổng cuộc.
Mặc dù có vẻ lớn, nhưng số tiền thưởng trong Tour de France vẫn kém xa so với các giải đấu quần vợt hay golf. Thực tế, ý nghĩa của tiền thưởng giảm dần theo thời gian, do các cua rơ xuất sắc thường kiếm thu nhập chủ yếu từ các hợp đồng dài hạn với đội đua thay vì từ phần thưởng. Tuy nhiên, một thành tích tốt trong Tour de France vẫn có ảnh hưởng lớn đến tài chính của cua rơ chuyên nghiệp, bởi vì nó thường đồng nghĩa với việc tạo ra cơ hội hợp đồng mới và sự đánh giá cao từ các nhà tài trợ và đội đua.
Các quy định của giải đua xe Tour de France
Việc đánh dấu mỗi cua rơ và xe đạp đều mang tính quan trọng để đảm bảo sự rõ ràng và không gây nhầm lẫn cho ban tổ chức cuộc đua. Mỗi cua rơ được trang bị một bảng số nhằm phân biệt chúng. Mối ác mộng của tất cả các tay đua chuyên nghiệp thường xuất hiện khi xe của họ gặp vấn đề. Để giải quyết tình huống này, người cua rơ hoặc xe đạp có thể nhận sự hỗ trợ từ thành viên cùng đội hoặc xe trung lập chở phụ kiện thay thế.
Trong trường hợp hư hỏng, chỉ các bánh xe trong cùng một đội được phép thay thế cho nhau. Hỗ trợ chỉ có thể được cung cấp phía sau nhóm cua rơ đang chạy hoặc phía sau nhóm chính của cuộc đua, và chỉ ở vị trí bên phải của vệ đường. Các cua rơ đều tự chịu rủi ro nếu nhận lấy lương thực và nước uống từ khán giả, vì chỉ được phép sử dụng các gói lương thực và chai nước uống được phân phối chính thức tại các điểm đã được đánh dấu trên đường đua.
Ngoài ra, hỗ trợ y tế chỉ được thực hiện bởi các bác sĩ chính thức của ban tổ chức ở phía sau nhóm cua rơ chính trong trường hợp cần thiết.
Vi phạm các quy định thường xuyên xảy ra do không phải lúc nào cả đội cua rơ đều tuân thủ các quy tắc. Mặc dù việc sử dụng ô tô hay mô tô để kéo hoặc làm cản gió bị cấm, thường thì trong quá trình sửa chữa bánh xe, các thợ cơ khí được phép giữ chặt vào ô tô. Khi xảy ra hư hỏng, các cua rơ thường sử dụng ô tô của trưởng đội để nhanh chóng bắt kịp nhóm cua rơ chính. Tuy nhiên, những vi phạm như vậy thường không bị xử lý một cách nghiêm túc.
Thật đáng tiếc khi thường xuyên có những trường hợp cua rơ phải bỏ cuộc. Trong tình huống này, cua rơ buộc phải trả lại số xuất phát cho ban tổ chức. Ngoài các quy định chính thức của ban tổ chức, đội đua còn phải tuân thủ nhiều quy tắc khác, ví dụ như không được thỏa thuận hay dàn xếp với các đội khác trước cuộc đua. Người lãnh đạo đội không được tham gia vào các hoạt động bán hàng và quảng cáo. Các cua rơ cũng bị hạn chế, không được phép trả lời phỏng vấn trong lúc đua, chỉ có lãnh đạo đội mới được phép, trừ khi đang trong khoảng cách cuối cùng là 20 km.
Mọi đội đua tham gia Tour de France đều phải có một lãnh đạo về thể thao, và những người này cũng phải tuân thủ nhiều quy định cụ thể. Mỗi người lãnh đạo được phép sử dụng 4 ô tô, nhưng chỉ được sử dụng 2 chiếc trong suốt cuộc đua. Các ô tô luôn phải chạy ở bên phải, phía sau các ô tô của ban tổ chức và của bác sĩ. Chúng chỉ được phép chạy lên phía trước khi nhận được lời yêu cầu thông qua “Radio Tour”.
Trong mỗi chặng đua, điểm quan trọng nhất là đích đến. Flamme rouge đánh dấu kilômét cuối cùng trước đích đến. Nếu có tai nạn xảy ra sau flamme rouge, các tay đua trong sự cố sẽ nhận thời gian của nhóm cua rơ chung với họ. Flamme rouge đã được sử dụng từ năm 1906.
Mỗi chặng đua đều có thời gian tối thiểu mà tất cả các cua rơ phải về đích trước khi hết thời gian đó. Trong suốt cuộc đua, chỉ được sử dụng các đoạn đường chính thức. Các giám sát viên của cuộc đua, đi trên mô tô, theo dõi việc tuân thủ các quy định và có thể áp đặt hình phạt nếu phát hiện bất kỳ vi phạm nào.
Lịch sử của giải đua
Tour de France ra đời lần đầu vào năm 1903 và là sự kiện đua xe đạp nhiều chặng đầu tiên trong lịch sử thể thao xe đạp. Trước đó, một số cuộc đua như Bordeaux-Paris (lần đầu tiên tổ chức vào năm 1891, với quãng đường 577 km) đã có đoạn đường đua dài. Tuy nhiên, Tour de France có điểm mới là sự sáng tạo của nhà báo người Pháp Geo Lefèvre, ông tổ chức nhiều cuộc đua xe đạp liên tục với nhau trải dọc qua nước Pháp và kết hợp thời gian của từng chặng đua. Ông Lefèvre đưa ra đề nghị này trong một buổi ăn trưa với Desgrange tại quán Café de Madrid ở Paris vào ngày 20 tháng 11 năm 1902. Tên của sự kiện, “Tour de France,” thể hiện tinh thần yêu nước thời bấy giờ. Ngày 19 tháng 1 năm 1903, tờ báo L’Auto công bố việc tổ chức “giải đua xe đạp lớn nhất chưa từng được tổ chức trước đó.”
Ngày 1 tháng 7 năm 1903, Tour de France khởi tranh tại Montgeron, ngoại ô Paris, với sự tham gia của 60 vận động viên. Cuộc đua bao gồm 6 chặng với tổng chiều dài 2.428 km, đi từ Paris qua các thành phố Lyon, Marseille, Toulouse, Bordeaux, và Nantes, rồi quay trở lại Paris. Giữa các chặng, có nhiều ngày nghỉ. Người chiến thắng trong cuộc đua đầu tiên là người Pháp Maurice Garin, được ủng hộ nhiều, với vận tốc trung bình là 25 km/h. Giải thưởng cho người chiến thắng là 3.000 Francs.
Những cuộc đua sau đó ban đầu mang đầy những vụ bê bối, đặc biệt là việc loại bỏ 4 vận động viên hàng đầu khỏi kết quả tổng sắp trong Tour de France 1904. Nửa năm sau khi cuộc đua kết thúc, họ bị loại vì sử dụng tàu hỏa mà không được phép. Mặc dù vậy, trong thập kỷ 1900, Tour de France đã có những bước phát triển tích cực. Thời kỳ trước Chiến tranh thế giới thứ nhất, được biết đến là “Thời kỳ anh hùng” của Tour de France, đặc trưng bởi việc đua qua các đoạn đường dài hơn 400 km trong một ngày. Điều này, nhìn từ góc độ hiện đại, thực sự là một thách thức với trang bị kỹ thuật khiêm tốn của các chiếc xe đua và chất lượng đường đua, chỉ thấy được trong các đoạn đường ngắn lát đá của cuộc đua cổ điển Paris-Roubaix ngày nay. Các chặng đua trên núi, xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1910 trên núi Pyrenees, thường trải qua những con đường trước đây được sử dụng để lùa bò lên núi, làm tăng thêm sự huyền thoại cho cuộc đua với cái tên “Tour đau khổ”. Năm sau, núi Alpes cũng được thêm vào danh sách.
Tổng số chặng đua liên tục được tăng lên từ 11 (1905), 15 (1910), 18 (1925), cuối cùng là 24 chặng (1931), với tổng chiều dài cuộc đua lên đến 5.500 km. Các ngày nghỉ, thường xuyên sau mỗi chặng đua từ năm 1906, dần dần bị hủy bỏ. Bắt đầu từ thập kỷ 1950, Tour de France bắt đầu có dạng thi đấu gần giống như ngày nay.
Tốc độ trung bình của cuộc đua đã liên tục tăng theo thời gian. Trong cuộc đua đầu tiên, vận động viên người Pháp Maurice Garin đạt vận tốc trung bình là 25,679 km/giờ. Tới năm 1943, Antonin Magne đã giành chiến thắng với vận tốc trung bình là 31,233 km/giờ, lần đầu tiên vượt qua mốc 30 km/giờ. Đến năm 1999, tay đua huyền thoại người Mỹ Lance Armstrong đã đạt đến vận tốc 40,276 km/giờ. Năm 2004, Lance Armstrong vẫn duy trì vận tốc 40,956 km/giờ, con số kỷ lục cho đến thời điểm hiện tại. Trong cuộc đua Tour de France gần đây nhất, năm 2007, tay đua người Tây Ban Nha Alberto Contador của đội Discovery Channel đã vô địch với vận tốc trung bình là 39,226 km/giờ.
Tour de France đã phải đối mặt với bóng tối hai lần do tai nạn gây tử vong. Ngày 13 tháng 7 năm 1967, ngay trước đỉnh của Mont Ventoux, cua rơ chuyên nghiệp người Anh Tom Simpson đã ngã quỵ và qua đời ngay tại chỗ. Nguyên nhân được xác định là do sử dụng amphetamine như chất kích thích, kết hợp với rượu để giảm đau. Năm 1955, tay đua chuyên nghiệp trẻ tuổi người Ý Fabio Casartelli đã qua đời do các thương tích do té ngã lúc xuống dốc Col du Portet d’Aspet ở Pyrenees.
Cơn khủng hoảng doping của giải đua xe Tour de France
Doping là gì? Trong lĩnh vực thi đấu thể thao, doping đề cập đến việc sử dụng các loại chất tăng cường hiệu suất cơ thể mà các quy định thi đấu cấm. Thuật ngữ “doping” được sử dụng phổ biến trong các tổ chức quản lý các sự kiện thể thao. Việc sử dụng chất kích thích để cải thiện hiệu suất thể thao được coi là thiếu đạo đức và bị cấm bởi hầu hết các tổ chức thể thao quốc tế, trong đó có Ủy ban Olympic Quốc tế. Thêm vào đó, các vận động viên hoặc chương trình thể thao thường triển khai các biện pháp rõ ràng nhằm tránh sự phát hiện, tăng cường nghiêm trọng vấn đề vi phạm đạo đức thông qua sự lừa dối công khai và gian lận.
Trong cuộc đua Tour de France năm 1998, bộ môn thể thao xe đạp đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng về tin cậy. Vụ bê bối được biết đến là “vụ Festina” đã tiêu diệt đội đua hàng đầu Festina, với sự tham gia của các ngôi sao như Richard Virenque và Alex Zülle. Willy Voet, người chăm sóc đội tuyển, tình cờ phát hiện một lượng lớn các chất kích thích bất hợp pháp, chủ yếu là erythropoietin (EPO). Sự phát hiện này làm nổi bật vấn đề vô hiệu của các phương pháp kiểm tra doping thời điểm đó, khi không có một cua rơ nào của Festina có kết quả dương tính. Festina và MTV sau đó bị loại khỏi cuộc đua, và các đội tuyển Tây Ban Nha đã rút lui phản đối điều tra của cơ quan Pháp.
Marco Pantani cuối cùng đã giành chiến thắng tại Tour de France 1998, nhưng năm sau, anh bị loại khỏi Giro d’Italia vì nồng độ hematocrit quá cao, biểu lộ sử dụng chất kích thích.
Vụ bê bối Festina là đỉnh cao về vấn đề doping mà Tour de France đã phải đối mặt suốt hàng thập kỷ. Ngay từ năm 1966, khi có kiểm tra doping không báo trước lần đầu tiên, các cua rơ đã tổ chức biểu tình ngày hôm sau. Năm 1967, Tom Simpson qua đời khi đang leo núi Mont Ventoux vì sử dụng amphetamine. Trong thập kỷ 1970 và 1980, mặc dù kiểm tra vẫn còn nhiều thiếu sót, nhiều tay đua đã có kết quả dương tính, trong đó có những người chiến thắng giải như Felice Gimondi, Joop Zoetemelk, Pedro Delgado và Laurent Fignon. Nhiều tay đua hàng đầu sau khi giải nghệ cũng thừa nhận sử dụng chất kích thích. Việc lên án từ luật pháp và giới công khai trong một khoảng thời gian dài thường có tính nhẹ nhàng. Liên đoàn Xe đạp Quốc tế (UCI) đã không duy trì tính nhất quán trong việc giải quyết vấn đề doping, điều này đã góp phần làm tăng mối liên kết giữa bộ môn thể thao đua xe đạp và việc sử dụng chất kích thích.
Hiện nay, môn thể thao xe đạp áp dụng một trong những hệ thống kiểm tra doping chặt chẽ nhất trong tất cả các bộ môn thể thao quốc tế. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu doping có tiếp tục là một phương tiện để tăng cường thể lực trong thể thao xe đạp ở mức độ nào.
Những người đoạt giải
Thời gian mà từng cua rơ mất qua tất cả các chặng được ghi lại và cộng lại với nhau. Người về đến Paris cuối cùng với tổng thời gian ít nhất sẽ trở thành người chiến thắng cuộc đua. Trong thời đại hiện đại, các tay đua xuất sắc thường chỉ cách nhau vài phút, trong khi người cuối cùng thường có khoảng cách từ 3 đến 4 tiếng đồng hồ.
Người Mỹ Lance Armstrong là người đầu tiên giành chiến thắng cuộc đua 7 lần, từ 1999 đến 2005. Jacques Anquetil (Pháp, 1957 và từ 1961 đến 1964), Eddy Merckx (Bỉ, từ 1969 đến 1972, 1974), Bernard Hinault (Pháp, 1978, 1979, 1981, 1982 và 1985) và Miguel Induráin (Tây Ban Nha, từ 1991 đến 1995) đều đoạt giải 5 lần. Người có số lần đứng trên bục chiến thắng nhiều nhất là Raymond Poulidor với 3 lần về nhì và 5 lần về ba nhưng chưa bao giờ giành được giải nhất.
Người chiến thắng giải trẻ tuổi nhất là Henri Cornet, với chỉ 20 tuổi vào năm 1904, tuy chỉ được công nhận là người đoạt giải sau đó. Firmin Lambot là người chiến thắng nhiều tuổi nhất khi giành chiến thắng trong Tour de France năm 1922 ở độ tuổi 36. Trận đấu giữa Greg Lemond và Laurent Fignon trong Tour de France 1989 kết thúc với sự chênh lệch chỉ 8 giây, là cuộc đua sít sao nhất trong lịch sử.
Kỷ lục về khoảng cách lâu nhất trong thời kỳ hiện đại của Tour de France (từ 1947) thuộc về Fausto Coppi, khi anh về trước người thứ nhì, Stan Ockers, với khoảng cách là 28 phút.
Pháp đứng đầu trong số lần đoạt giải nhiều nhất với 36 lần, tiếp theo là Bỉ với 18 lần. Mỹ đứng ở vị trí thứ ba với 11 lần, sau đó là Ý (9 lần), Tây Ban Nha (8 lần), Luxembourg (4 lần), Thụy Sĩ và Hà Lan (mỗi nước đều 2 lần). Mặc dù Pháp và Bỉ chiếm ưu thế trong số liệu thống kê, nhưng không phản ánh chính xác tình hình hiện tại. Bernard Hinault của Pháp giành chiến thắng cuối cùng cho đến gần 20 năm trước, vào năm 1985. Từ thời điểm đó, nhiều quốc gia mới đã có tên trong danh sách người chiến thắng, bao gồm Mỹ (1989), Ireland (1987), và Đan Mạch (1996). Năm 1997, tay đua Jan Ullrich 23 tuổi mang đến chiến thắng đầu tiên và duy nhất cho Đức cho đến nay.
Các màu áo trong Tour de France
Trong Tour de France, các áo với màu sắc nổi bật được sử dụng để phân biệt và vinh danh các tay đua xuất sắc dựa trên nhiều tiêu chí điểm số khác nhau. Sau mỗi chặng đua, diễn ra lễ trao áo cho các tay đua và mỗi chiếc áo được trình bày bởi một nhà tài trợ cụ thể. Các tay đua có trách nhiệm mặc những chiếc áo này, và trong trường hợp một cua rơ đạt được nhiều áo, ưu tiên sẽ được xác định theo thứ tự quan trọng của chúng: áo Vàng, áo Xanh, và sau đó là áo Chấm Đỏ. Nếu một tay đua cùng lúc đang giữ nhiều áo, anh ta sẽ mặc chiếc áo quan trọng nhất theo thứ tự ưu tiên, và chiếc áo thứ hai sẽ được trao cho tay đua xếp hạng thứ hai trong danh sách.
Eddy Merckx là tay đua duy nhất đến nay, từ năm 1969, giành được cả ba chiếc áo trong cùng một năm – một thành tích ấn tượng trong lịch sử của Tour de France.
Áo vàng
Tay đua giữ áo Vàng (tiếng Pháp: le maillot jaune), biểu tượng cho người dẫn đầu trong bảng tổng sắp của Tour de France, là người có tổng thời gian ngắn nhất qua các chặng đua. Chiếc áo này ra đời vào năm 1919 với mục đích giúp khán giả nhận diện tay đua dẫn đầu một cách dễ dàng. Tay đua đầu tiên mặc chiếc áo Vàng là Eugène Christophe, một người Pháp. Eddy Merckx, được biết đến với biệt danh “Kẻ ăn thịt người” và 5 lần vô địch Tour de France, giữ áo này lâu nhất với tổng cộng 111 chặng đua.
Nicolas Frantz, tay đua Luxembourg, là duy nhất một người cua rơ đã giữ áo Vàng từ chặng đua đầu tiên đến chặng đua cuối cùng, diễn ra vào năm 1928. Anh đã chiến thắng giải năm trước và khoác chiếc áo Vàng ngay từ chặng đua đầu tiên, giữ vững đến chặng cuối cùng mà không trao lại cho ai khác.
Áo xanh
Người nhanh nhất trong các cuộc nước rút được vinh danh bằng việc mặc chiếc áo xanh (le maillot vert) từ năm 1953. Thứ hạng này được xác định thông qua hệ thống chấm điểm, dựa trên vị trí khi về đích của các chặng đua cũng như các cuộc đua nước rút giữa các chặng. Các chặng phẳng có ảnh hưởng lớn hơn so với các chặng leo núi trong tính điểm. Người Đức Erik Zabel đã giữ kỷ lục với 6 lần liên tiếp mang chiếc áo xanh về đến Paris từ năm 1996 đến 2001, vượt qua thành tích của Sean Kelly (4 lần, từ 1982 đến 1989).
Áo chấm đỏ
Giải thưởng leo núi đã được thiết lập từ năm 1933, tuy nhiên, cho đến năm 1975, chiếc áo trắng chấm đỏ (le maillot à pois rouges) mới được tạo ra để vinh danh người chiến thắng ở hạng mục này. Áo chấm đỏ được trao sau khi cua rơ vượt qua 4 loại đèo núi, được phân loại từ độ khó thấp nhất (loại 4) đến độ khó cao nhất (loại 1 và hors categorie – rất khó). Richard Virenque của Pháp là người duy nhất đạt giải leo núi 7 lần từ năm 1994 đến 2004, vượt qua Federico Bahamontes của Tây Ban Nha (1954-1964) và Lucien van Impe của Bỉ (1971-1983), cả hai đều có 6 lần chiến thắng.
Áo trắng
Tay đua chuyên nghiệp trẻ nhanh nhất là giải thưởng dành cho những cua rơ chuyên nghiệp dưới 25 tuổi trong năm thi đấu. Giải này được thêm vào chương trình cuộc đua từ năm 1975, và cách tính điểm tương tự như quy trình chấm điểm cho áo vàng.
Áo xanh lá cây đậm
Đội tuyển nhanh nhất là giải thưởng dành cho đội có tổng thời gian của ba cua rơ nhanh nhất trong mỗi đội tính từ năm 1930. Thông thường, thời gian của ba cua rơ hàng đầu trong đội được tổng hợp sau mỗi chặng đua để xác định xếp hạng cho giải thưởng này.
Bài viết trên của Xe đạp Nhật Nghĩa Hải đã cung cấp một lượng thông tin phong phú về giải đua xe Tour de France. Hãy tiếp tục theo dõi chúng tôi để cập nhật những bài viết hữu ích khác.
